Concrete Covering

ระยะหุ้มของคอนกรีต (Concrete Covering) คืออะไร ?

ระยะคอนกรีตหุ้มผิวเหล็กหรือระยะหุ้มของคอนกรีต (Concrete Covering) ก็คือ ระยะของคอนกรีตที่ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เหล็กเสริมสัมผัสกับน้ำหรืออากาศโดยตรงเพื่อทำหน้าที่ป้องกันการกัดกร่อนของสารเคมี หรือป้องกันไม่ให้เหล็กเสริมทำปฏิกิริยากันเหล็กเสริมจนทำให้เกิดสนิมขุม และทำให้โครงสร้างสูญเสียความสามารถในการรับกำลังในที่สุด ทั้งนี้การวัดความหนาของระยะคอนกรีตหุ้มผิวเหล็กหรือระยะหุ้มของคอนกรีต ให้วัดจากผิวด้านนอกของคอนกรีตลึกเข้าไปจนถึงผิวด้านนอกของเหล็กปลอก (ในกรณีที่ไม่มีเหล็กปลอกก็ให้วัดถึงผิวของเหล็กเสริมเส้นนอกสุด)

ระยะหุ้มของคอนกรีต ตามข้อกำหนด วสท.

ระยะหุ้มคอนกรีตเหล็กเสริม ข้อกำหนดของทางวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย (วสท.) สำหรับงานเสาเข็ม ฐานราก คาน เสา มีดังนี้
ฐานรากและองค์อาคารส่วนสำคัญที่สัมผัสกับดินตลอดเวลา ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 7.5 ซ.ม.
คอนกรีตที่สัมผัสกับดินหรือถูกแดดถูกฝน
เหล็กเส้นขนาดใหญ่กว่า 16 มม. ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 5 ซ.ม.
เหล็กเส้นขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 16 มม. หรือเล็กกว่า ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 4 ซ.ม.
คอนกรีตที่ไม่สัมผัสกับดินหรือไม่ถูกแดดถูกฝน
ในแผ่นพื้น ผนัง และตง
เหล็กเส้นขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 44 มม. ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 4 ซ.ม.
เหล็กเส้นขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 35 มม. หรือเล็กกว่า ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 2 ซ.ม.
ในคาน เหล็กเสริมหลักและเหล็กลูกตั้ง ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 3 ซ.ม.
ในเสา ทั้งแบบเหล็กปลอกเดียวและเหล็กปลอกเกลียว ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 3.5 ซ.ม.
ในคอนกรีตเปลือกบางและพื้นแผ่นพับ
สำหรับเหล็กเส้นขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 16 มม. ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 2 ซ.ม.
สำหรับเหล็กเส้นขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 16 มม. หรือเล็กกว่า ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 1.5 ซ.ม.
ให้เพิ่มความหนาของคอนกรีตหุ้มเหล็กได้ตามความเหมาะสม เมื่ออยู่ในสภาวะรุนแรง หรือบรรยากาศที่อาจก่อให้เกิดการผุกร่อน
กรณีใช้ร่วมกับมาตรฐานอื่น เช่น การป้องกันอัคคีภัย คอนกรีตหล่อสำเร็จ โครงสร้างเปลิกบาง ฯลฯ ให้ใช้ค่าที่มากกว่าเป็นเกณฑ์บังคับ

ระยะหุ้มของคอนกรีต ตามกฎกระทรวงควบคุมอาคาร

ระยะหุ้มคอนกรีตเหล็กเสริม ตามกฎกระทรวงควบคุมอาคาร ฉบับที่ 60 พ.ศ. 2549
เสาสี่เหลี่ยมที่มีด้านแคบขนาด 30 ซ.ม. ขึ้นไป แต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 4 ซ.ม.
เสากลมหรือเสาตั้งแต่ห้าเหลี่ยมขึ้นไป ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 30 ซ.ม. ขึ้นไป ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 4 ซ.ม.
คานและโครงสร้างข้อหมุนคอนกรีต ขนาดกว้างตั้งแต่ 30 ซ.ม. ขึ้นไป ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 4 ซ.ม.
พื้นหนาไม่น้อยกว่า 11.5 ซ.ม. ต้องมีระยะหุ้มคอนกรีตน้อยสุด 2 ซ.ม.

Credit ข้อมูลจาก พรบ.ควมบคุมอาคาร / ช้อกำหนด วสท. และ หนังสือการออกแบบคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยวิธีกำลัง SDM โดย Dr.Mongkol Jirawacharade